İşletmede Dört Ana Eksen: Ölçülebilirlik

İşletmede Dört Ana Eksen: Ölçülebilirlik

İşletmede Dört Ana Eksen: Ölçülebilirlik

Gürcan Banger

Facebook’ta paylaş
Twitter’da paylaş
Duygu Güncesi
Facebook’ta izle
Twitter’da izle

Önceki iki yazımda, bir işletmenin yaşamında temel değerde olan dört unsurun (inovasyon ve yalınlık olarak) iki tanesinden söz etmiştim. Bugün kısaca ölçülebilirlik olarak isimlendireceğimiz, açıldığında sayısallık ve ölçülebilirlik şeklinde söylenen unsurdan söz edeceğim. Bu eksen, iş dünyasında “Ölçmezseniz yönetemezsiniz” özdeyişinin ifadesidir.

Ölçülebilirlik

Bir yerleşimden bir başkasına giderken, karayolu üzerinde ne kadar mesafe kaldığını gösteren tabelalar görürsünüz. Bunlar sayesinde kat etmeniz gereken yolun ne kadarını aştığınızı ve hedef yerleşime ne kadar mesafe kaldığını ifade eder. Aynı mantık, iş dünyasında da geçerlidir. İş yaşamında aldığınız ‘mesafeleri’ ölçmeniz ve buna göre davranış geliştirmeniz gerekir.

İşletmede Dört Ana Eksen: Ölçülebilirlik

Bir işletmenin depoda ne kadar hammaddesi veya hazır ürünü kaldığı “az” ya da “çok” gibi belirsiz sıfatlarla ifade edilmez, edilmemeli. Aynı şekilde bir firmanın cirosu veya kârlılığını anlatabilmek için (“yeterli” veya “yetersiz” gibi bulanık sözcükler yerine) sayısal değerler ve karşılaştırma amaçlı oranlar kullanmak gerekir.

Bir projeye başlarken, işin durumunu ve vardığı noktayı izleyebilmek için daha başka bazı göstergeler belirlenir. Bu proje göstergeleri, süreç içerisinde düzenli olarak ölçülerek işin hangi aşamada olduğu tespit edilir. Hedefin gerisinde kalındığında bu göstergelerin değerlerine göre ek önlemler alınır. Yeni kaynak ihtiyacı olup olmadığına bu göstergelerin (dolayısıyla ölçülmüş ilerlemenin) verdiği kıyaslamalı değerlere karar verilir.

Hiç kuşkusuz; bir işin (işletmenin) duygusallık boyutu var. Özellikle girişimcilik denen olgunun önemli bir boyutunu, duygusal unsurlar oluşturuyor. Diğer yandan işin (işletmenin) başarılı olması, onun sayılar ve ölçümler ile yönetilebilmesine de bağlı. Bu bağlamda sayısal hedeflerin varlığı, işletmenin başarısını ve ilerleyişini ifade eden ölçülebilir sayısal göstergelerin varlığı ‘birinci sınıf’ önemde.

İnovasyonun Ölçülebilirliği

Bir işletmenin pazarda kalıcılığını ve sürdürülebilirliğini sağlayacak yaklaşımlardan birincisinin “farklılaşma” olacağından söz etmiştik. Farklılaşmayı yaratmanın en etkili araçları arasında ilk sırayı inovasyon (yenilikçilik) alır.

Ama bir işletmenin başarısı açısından bu tespiti yapmak yeterli değil. Öncelikle inovasyon fonksiyonunun işletmede içselleştirilmesi gerekiyor. Bu çerçevede inovasyon, (ciro, kârlılık, verimlilik ve büyüme gibi) işletme göstergelerine etkilerini gözlemek açısından ölçülebilir olmalı. Ölçmediğimiz zaman, inovasyonun işletmeye (işe) olan katkılarını izlememiz mümkün olmaz.

İşletmede Dört Ana Eksen: Ölçülebilirlik

Ölçülebilirliği Gerçekleştirmek

Geleneksel işletmede sayısallık ve ölçülebilirlik anlayışı rastlanan bir durum değildir. Bu tür işletmelerde yönetim, sınırlı sözlü iletişim çerçevesinde yürür. İşletmenin sayısal olarak izlenememesi, pek çok çözümsüzlüğün ve yeni sorunun kaynağını oluşturur.

Bir işletmeyi kurarken veya yeniden yapılandırırken yapılması gereken zorunlu işlerden birisi, işin nasıl yapıldığına (işletmenin nasıl işlediğine) ilişkin her şeyin ölçülebilir hale getirilmesidir. İşletmede yöneticilerin ve çalışanların işletmeyi (işi) sayılar cinsinden okumayı öğrenmeleri gerekir. Özetle; her şey ölçülebilir hale getirilmelidir.

(Dördüncü eksen izleyen yazıda…)
Paylaş:

duyguguncesi hakkında

GÜRCAN BANGER, Eskişehir Maarif Koleji ve ODTÜ Elektrik Mühendisliği Bölümü mezunudur. Aynı bölümde yüksek lisans çalışması yaptı. Elektrik yüksek mühendisi. Kamuda mühendislik hizmetleri yapmanın yanında bilişim donanımı ve yazılımı, elektronik, eğitim sektörlerinde işletmeler kurdu, yönetti. Meslek odası ve sivil toplum kuruluşlarında yöneticilik yaptı. 2005’ten bu yana bazı büyük sanayi şirketleri de dâhil olmak üzere çeşitli kuruluşlarda iş kültürü, yönetim, yeniden yapılanma, kümelenme, girişimcilik, stratejik planlama, Endüstri 4.0 gibi konularda kurumsal danışman, iş ve işletme danışmanı ve eğitmen olarak hizmet sunuyor. Üniversitelerde kısmi zamanlı ders veriyor. Halen Raylı Sistemler Kümelenmesi'nde küme koordinatörü ve bizobiz.net danışmanlık ve eğitim firmasında proje koordinatörüdür. Kendini “business philosopher” olarak tanımlıyor. Düzenli olarak bloglarında (http://www.duyguguncesi.net ve http://www.bizobiz.net) yazıyor. Değişik konularda yayınlanmış kitapları var. Çeşitli gazete, dergi ve bloglarda yazıları yayınlanıyor. Son yayınları: "Endüstri 4.0 ve Akıllı İşletme", Dorlion Yayınları, Eylül 2016; "Endüstri 4.0 Ekstra", Dorlion Yayınları, Mayıs 2017.
Bu yazı İş dünyası, İşletme, Kobi, Ölçülebilirlik - Ölçme kategorisine gönderilmiş ve , , , , ile etiketlenmiş. Kalıcı bağlantıyı yer imlerinize ekleyin.

Bir Cevap Yazın